Język grecki - fakty i ciekawostki
Język grecki jest językiem ojczystym dla 13 mln. ludzi (ok. 0,2% mieszkańców globu) i znajduje się na 75. miejscu listy najczęściej używanych języków świata pod względem liczby rodzimych użytkowników.
Grecki jest językiem urzędowym w Grecji oraz na Cyprze. Uznawany jest jako język mniejszości narodowej w Albanii, Armenii, Rumunii, Turcji, USA oraz na Węgrzech i Ukrainie.
Język grecki należy do języków helleńskich, które stanowią niezależną gałąź języków indoeuropejskich. Z wszystkich współczesnych żywych języków grecki ma najdłuższą udokumentowaną historię piśmiennictwa (prawie 3,5 tys. lat). Język starogrecki, pełniący przez kilka stuleci epoki starożytnej funkcję lingua franca na obszarze basenu Morza Śródziemnego, odegrał olbrzymią rolę w rozwoju kultury i nauki europejskiej. Z greki wywodzi się znaczna część współczesnej terminologii naukowej; język ten wywarł ogromny wpływ na wiele innych języków indoeuropejskich. Średniowieczna greka była głównym językiem imperium bizantyjskiego. Z języka średniogreckiego wyewoluował język nowogrecki.
Oficjalny status odmiany, którą posługuje się obecnie większość Greków (δημοτική – dīmotikí) został usankcjonowany dopiero w latach siedemdziesiątych XX w. Wcześniej za ogólnonarodowy wariant uznawano katharewusę (grekę oczyszczoną), która zachowała szereg cech klasycznej greki. Współcześnie w języku greckim wyróżnia się sześć grup dialektalnych.
Alfabet grecki ukształtował się w IX w. p.n.e. na bazie pisma Fenicjan i przez stulecia przeszedł szereg modyfikacji. Stanowił wzorzec dla innych systemów pisma: alfabetu łacińskiego, pisma gotyckiego, cyrylicy i in.
Instytucją zajmującą się obecnie regulacją greki jest Centrum Języka Greckiego.
Grecki jest językiem oficjalnym UE.
Alfabet grecki był pierwszym w historii systemem pisma uwzględniającym samogłoski. Litery tego alfabetu wykorzystywane są w geometrii do oznaczania kątów.
Greka należy do języków o dobrze rozwiniętej fleksji. Rzeczowniki i przymiotniki odmieniają się przez cztery przypadki, dwie liczby i trzy rodzaje. Czasowniki odmieniają się przez dwie liczby i trzy osoby. W nowogreckim wyróżnia się jeden czas teraźniejszy, cztery przeszłe i trzy przyszłe.
W języku greckim nie występuje forma bezokolicznika. Za podstawową uznaje się formę pierwszej osoby czasu teraźniejszego.
Wpływy greckiego odnajdziemy w wielu współczesnych językach, w szczególności europejskich. Szacuje się, że ok. 30% słów angielskich wywodzi się pośrednio lub bezpośrednio z klasycznej greki.
Długowieczność języka greckiego
Język grecki jest jednym z najstarszych języków na świecie, którego korzenie sięgają około 3500 lat wstecz. Ze względu na bogatą historię, greka doczekała się różnych dialektów i form, takich jak starożytna, koine czy nowożytna greka. Dla porównania, język polski ma około 1000-letnią historię, co czyni go znacznie młodszym językiem od greckiego.
Wpływ na polski alfabet
Język grecki miał znaczący wpływ na kształtowanie się alfabetu polskiego. Nasz alfabet pochodzi z łaciny, która z kolei była oparta na alfabecie greckim. Niektóre litery, takie jak Y (ypsilon) czy Z (zeta), zachowały nawet swoje greckie nazwy.
Bogactwo gramatyki
Gramatyka języka greckiego jest złożona. Greka posiada trzy rodzaje gramatyczne, siedem przypadków i różnorodne formy czasowników. Warto jednak zauważyć, że Polacy mają przewagę w nauce języka greckiego dzięki znajomości przypadków, które są obecne także w naszym języku.
Imponująca literatura
Język grecki obfituje w arcydzieła literackie, które stanowią podstawę zachodniej kultury i nauki. Słynne dzieła takie jak "Iliada" i "Odyseja" Homera, czy "Antygona" Sofoklesa wpłynęły na rozwój literatury i filozofii na całym świecie. Znajomość języka greckiego pozwala na bezpośrednie zetknięcie się z tymi dziełami, odkrywając ich głębię i piękno.
Greka jako język nauki
Język grecki odgrywał kluczową rolę w rozwoju nauki, szczególnie w starożytności. Wielu naukowców, matematyków i filozofów, takich jak Sokrates, Platon, Arystoteles czy Pitagoras, tworzyło swoje dzieła właśnie w języku greckim. Nawet dzisiaj wiele terminów naukowych, zwłaszcza w matematyce, medycynie czy filozofii, wywodzi się z greki.
Greka nowotestamentowa
Nowy Testament został napisany w języku greckim koine, co czyni go niezwykle interesującym dla osób pragnących zgłębić chrześcijaństwo. Dzięki znajomości greki, można lepiej zrozumieć pierwotne znaczenie tekstów biblijnych, co może przynieść głębsze doświadczenie duchowe i intelektualne dla osób mówiących po polsku.
Grecka kultura i tradycja
Grecja to kolebka wielu aspektów zachodniej kultury, takich jak demokracja, filozofia czy teatr. Nauka języka greckiego pozwala na pełniejsze zrozumienie tych zjawisk, a także na odkrywanie bogactwa greckiej kultury i historii. To także okazja do poznania greckich obyczajów, muzyki i kulinariów, które są znacznie różne od polskich.
Współczesna Grecja
Grecja to nie tylko starożytność, ale także współczesny kraj z bogatym dziedzictwem kulturowym. Nauka języka greckiego pozwala na komunikację z Grekami i lepsze zrozumienie ich mentalności oraz wartości. Grecja jest także popularnym miejscem wakacyjnym dla Polaków, a znajomość języka greckiego ułatwia porozumienie się z mieszkańcami i odkrywanie mniej turystycznych miejsc.
Kształtowanie polskiego języka i kultury przez grekę
Język grecki miał znaczący wpływ na rozwój języka polskiego, zarówno pod względem słownictwa, jak i kultury. Wiele polskich słów pochodzi bezpośrednio z greki lub zostało zaczerpniętych przez pośrednictwo łaciny, która była oparta na alfabecie greckim. Wpływ greki można zaobserwować w różnych dziedzinach życia i nauki, zwłaszcza w terminologii naukowej, filozoficznej i religijnej.
W języku polskim liczne słowa mają korzenie greckie. Przykłady takich słów to "biblioteka" (βιβλιοθήκη), "demokracja" (δημοκρατία) czy "filozofia" (φιλοσοφία). Znajomość greki pozwala zrozumieć etymologię tych wyrazów, a w konsekwencji lepiej je zapamiętać i stosować. Grecki wpływ na polszczyznę można zauważyć także w przypadku niektórych przedrostków, takich jak "tele-" (τῆλε), który oznacza "na odległość", czy "auto-" (αὐτο-), oznaczający "samo" lub "własny".
Warto wspomnieć także o wpływie języka greckiego na polski alfabet. Nasz alfabet pochodzi z łaciny, która z kolei była oparta na alfabecie greckim. Niektóre litery, takie jak Y (ypsilon) czy Z (zeta), zachowały nawet swoje greckie nazwy. Dzięki temu, Polacy mają już pewną podstawę przy nauce greckiego alfabetu.
Oprócz wpływu na słownictwo, język grecki wpłynął także na polską kulturę. Grecja, jako kolebka demokracji, filozofii czy teatru, miała ogromne znaczenie dla rozwoju kultury europejskiej. Polska literatura, nauka i sztuka zawdzięczają wiele starożytnym Grekom, których idee, teorie i osiągnięcia wciąż oddziałują na współczesny świat.
Język grecki wpłynął również na polską tradycję naukową i edukacyjną. Starożytna greka była językiem nauki w starożytności, a wiele dzieł naukowych, filozoficznych i literackich było pisanych właśnie w języku greckim. Dzisiaj, na uczelniach wyższych w Polsce, studenci filologii klasycznej czy historii sztuki często uczą się greki, aby lepiej zrozumieć dzieła starożytnych Greków i ich wpływ na kulturę europejską.
Ciekawe idiomy i powiedzenia w języku greckim
Warto zwrócić uwagę na idiomy i powiedzenia greckie, które mogą dać Polakowi fascynujący pogląd na podobieństwa i różnice kulturowe.
grecki idiom / powiedzenie |
tłumaczenie dosłowne na polski |
polski odpowiednik |
Κάμεις καλό, κάμεις κακό, θα ’ρθει γυρεύοντάς σε (Kámeis kaló, kámeis kakó, tha ’rthei gyrévontás se) | Cokolwiek zrobisz dobrego, cokolwiek zrobisz złego, wszystko to do ciebie wróci | Jak ty komu, tak on tobie |
Καλύτερα ν' ανάψεις ένα κερί, από το να καταριέσαι το σκοτάδι (Kalýtera n' anápseis éna kerí, apó to na katariésai to skotádi) | Lepiej zapalić świeczkę, niż przeklinać ciemność | Lepiej zrobić cokolwiek, niż nie zrobić nic i narzekać |
Στο πιτς φυτίλι (Sto pits fytíli) | Jak płonący lont | W okamgnieniu |
Kάλλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρι (Kállio pénte kai sto chéri, pará déka kai kartéri) | Lepiej jest mieć piątkę w ręku, niż gonić za dziesiątką | Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu |
Φασύλι τo φασύλι γεμίζει τo σακύλι (Fasoúli to fasoúli gemízei to sakoúli) | Fasolado fasoli i worek się wypełnia | Ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka |
βαρἀει μὐγες (Varaei myges) | Pacać muchy | Nic nie robić; zbijać bąki |
Kομμἀτια (kommatia) | W kawałkach | Być wyczerpanym |
Στου διαὀλου την μἀνα (Stou diaolou tin mana) | U matki diabła | Bardzo daleko |
Cennik tłumaczeń pisemnych: ile kosztuje profesjonalne tłumaczenie greckie?
Orientacyjny cennik tłumaczeń z języka greckiego oraz na język grecki: pisemnych, przysięgłych, ekspresowych, specjalistycznych i ustnych, w tym polsko-greckich, grecko-polskich a także bezpośrednich pomiędzy językiem greckim i innymi językami obcymi bez języka polskiego.
Tłumaczenia pisemne
|
Zwykłe, przysięgłe, specjalistyczne, ekspresowe |
z języka greckiego na język polski | od 0,25 zł / słowo |
z języka polskiego na język grecki | od 0,25 zł / słowo |
z języka greckiego na inny język | od 0,25 zł / słowo |
z innego języka obcego na grecki | od 0,25 zł / słowo |
weryfikacja tłumaczenia | od 50% stawki tłumaczenia |
napisy do filmu (subtitling) | od 50 zł / minuta nagrania wideo |
opracowanie graficzne | od 10 zł / strona fizyczna lub grafika |
opracowanie terminologiczne | od 250 zł / h |
opłata projektowa | od 150 zł / 10% |
Tłumaczenia ustne
|
Online i na miejscu. Konsekutywne, symultaniczne, przysięgłe. |
grecki <> polski |
250 zł / h |
grecki <> inny język obcy |
500 zł / h |
minimalny blok rezerwacji |
3-8 h w zależności od produktu |
kompleksowa obsługa tłumaczeń ustnych online: platforma i zarządzanie |
kosztorys indywidualny |
wynajem sprzętu do tłumaczeń ustnych na miejscowych |
kosztorys indywidualny |
Ceny netto. Poniższa prezentacja nie stanowi oferty handlowej: każdy projekt wyceniamy zgodnie z potrzebami klienta konkurencyjnie, indywidualnie i bezpłatnie.
Praktyczny słowniczek polsko - grecki
wyrażenie polskie |
wyrażenie greckie |
---|---|
tak |
ναι |
nie |
όχι |
proszę |
παρακαλώ |
dziękuję |
ευχαριστώ |
przepraszam |
συγγνώμη |
dzień dobry |
καλημέρα |
dobry wieczór |
καλησπέρα |
dobranoc |
καληνύχτα |
do widzenia |
αντίο |
cześć (na powitanie) |
γεια σου (στον χαιρετισμό) |
Jak się masz? |
Πώς είσαι; |
Dziękuję, dobrze. |
Ευχαριστώ, καλά. |
Nazywam się... |
Με λένε... |
Nie rozumiem |
Δεν καταλαβαίνω |
Jestem Polką / Polakiem |
Είμαι Πολωνός / Πολωνή |
Co potrafi zawodowy tłumacz polsko-grecki i grecko-polski?
Tłumacz grecko-polski musi posiadać szeroką wiedzę i umiejętności, aby efektywnie przekładać teksty pomiędzy tymi dwoma językami. Wiedza ta obejmuje zarówno biegłość językową, jak i zrozumienie kultury, gramatyki oraz specyfiki obu języków. Oto kilka kluczowych aspektów, które tłumacz musi znać i rozumieć.
Biegłość językowa
Tłumacz musi biegle posługiwać się zarówno językiem greckim, jak i polskim. To oznacza znajomość słownictwa, gramatyki, składni oraz wymowy w obu językach. Biegłość językowa obejmuje również zdolność do zrozumienia różnych dialektów, akcentów i odmian regionalnych obu języków.
Zrozumienie kultury
Tłumaczenie tekstów z jednego języka na drugi często wymaga uwzględnienia kontekstu kulturowego. Tłumacz musi być świadomy różnic kulturowych między Grecją a Polską, aby dokładnie oddać niuanse i konotacje zawarte w tekście. Wiedza na temat historii, tradycji, zwyczajów oraz wydarzeń społecznych i politycznych jest niezbędna do prawidłowego tłumaczenia.
Gramatyka
Gramatyka w języku greckim i polskim różni się pod wieloma względami. Tłumacz musi znać i stosować się do zasad gramatycznych obu języków, takich jak odmiana czasowników, deklinacja rzeczowników, użycie czasów przeszłych, struktura zdań czy rodzaje zaimków. Błędy gramatyczne mogą prowadzić do poważnych nieporozumień, dlatego tłumacz powinien zwracać na nie szczególną uwagę.
Idiomy i frazy
W obu językach istnieje wiele idiomów i zwrotów, które nie mają dosłownego odpowiednika w drugim języku. Tłumacz musi znać te idiomy i umieć je przekładać na odpowiednie wyrażenia, które oddają ich znaczenie w języku docelowym. Ponadto tłumacz powinien zdawać sobie sprawę, że niektóre idiomy są specyficzne dla określonego regionu czy kraju i mogą być niezrozumiałe dla odbiorców z innych obszarów.
Słownictwo specjalistyczne
Tłumacz musi znać słownictwo specjalistyczne związane z daną dziedziną, taką jak medycyna, prawo czy technologia. Pozwala to na precyzyjne tłumaczenie tekstów fachowych i unikanie błędów wynikających z niezrozumienia terminologii. W miarę jak tłumacz zdobywa doświadczenie w różnych dziedzinach, jego wiedza specjalistyczna się rozszerza, co przekłada się na lepsze tłumaczenia.
Styl i rejestr
Tłumacz musi uwzględniać styl i rejestr tekstu źródłowego, tak aby przekład oddawał intencje autora. Na przykład, tekst formalny powinien być przetłumaczony na język równie formalny, podczas gdy tekst potoczny może wymagać użycia bardziej potocznego języka. Tłumacz powinien też zwracać uwagę na ton tekstu, aby zachować jego atmosferę i emocje.
Współczesny język
Tłumacz musi być na bieżąco z ewolucją języka, włączając w to nowe słowa, zwroty i zmieniające się znaczenia istniejących wyrazów. Dzięki temu tłumaczenia będą aktualne i zrozumiałe dla współczesnych odbiorców. Czasami może to oznaczać konieczność przekształcenia archaicznych bądź przestarzałych słów na współczesne odpowiedniki.
"Fałszywe przyjaciółki"
Tłumacz powinien być świadomy fałszywych przyjaciółek, czyli słów, które wydają się być związane z innymi językami, ale mają inne znaczenia. Unikanie błędów wynikających z fałszywych przyjaciółek jest kluczowe dla dokładnego tłumaczenia.
Lokalizacja
Tłumacz musi dostosowywać przekład do kontekstu lokalnego, co może obejmować dostosowanie jednostek miary, walut czy odniesień kulturowych. Celem jest uczynienie tłumaczenia jak najbardziej zrozumiałym dla odbiorców docelowych.
Tłumaczenie niestandardowych form języka
Tłumacz musi być w stanie zrozumieć i przetłumaczyć niestandardowe formy języka, takie jak slang, żargon czy dialekty. Uwzględnienie tych niuansów może przyczynić się do większej autentyczności przekładu.
Redagowanie i korekta
Tłumacz powinien być zdolny do redagowania i korygowania swojej pracy, dbając o poprawność językową, gramatyczną oraz interpunkcyjną. Umiejętność samodzielnego sprawdzania tłumaczeń i eliminowania błędów jest kluczowa dla utrzymania wysokiej jakości pracy.
Tłumaczenie kontekstowe
Tłumacz musi być w stanie uwzględniać kontekst tekstu, tak aby przekład nie był jedynie dosłowny, ale również oddawał znaczenie i cel oryginału. Tłumaczenie kontekstowe może obejmować analizowanie intencji autora, odbiorców oraz sytuacji, w której tekst ma być użyty.
Wiedza o konwencjach pisowni
Tłumacz powinien znać konwencje pisowni obu języków, takie jak systemy notacji liczb, znaki diakrytyczne, zasady pisania wielkimi literami czy zastosowanie cudzysłowów. Znajomość tych konwencji jest niezbędna dla zachowania spójności i czytelności przekładu.
Umiejętność przekładu na język ojczysty
Tłumaczenie na język ojczysty zwykle daje lepsze rezultaty, ponieważ tłumacz ma naturalne wyczucie języka docelowego. Tłumacz powinien być więc kompetentny w tłumaczeniu z języka greckiego na polski i odwrotnie, ale szczególną wagę powinien przykładać do tłumaczeń na język ojczysty.
Umiejętność przekładu kreatywnego
Tłumacz musi posiadać zdolności kreatywne, aby tłumaczyć teksty artystyczne, takie jak literatura, poezja czy piosenki. W takich przypadkach, tłumacz musi dążyć do zachowania oryginalnego rytmu, stylu, znaczenia i emocji, często wymagając twórczego podejścia do tłumaczenia.
Tłumaczenie tekstów związanych z SEO
Tłumacz musi zdawać sobie sprawę z technik optymalizacji treści dla wyszukiwarek (SEO) i uwzględniać je podczas tłumaczenia. Obejmuje to odpowiednie użycie słów kluczowych, fraz i struktury tekstu, które mogą wpływać na pozycjonowanie strony w wynikach wyszukiwania.
Redagowanie i korekta
Tłumacz musi dbać o jakość swojej pracy, co obejmuje sprawdzanie tłumaczenia pod kątem błędów gramatycznych, interpunkcyjnych, stylistycznych oraz terminologicznych.
Adaptacja przekładu do celu komunikacyjnego
Tłumacz musi być w stanie dostosować tłumaczenie do celu, dla którego zostało stworzone. Na przykład, tłumaczenie reklamy wymaga innego podejścia niż tłumaczenie umowy prawnej. Tłumacz powinien zatem zwracać uwagę na kontekst i oczekiwania odbiorców.
Praca z różnymi formatami dokumentów
Tłumacz musi być biegły w pracy z różnymi formatami dokumentów, takimi jak pliki tekstowe, prezentacje czy pliki graficzne. To może wymagać umiejętności korzystania z różnych programów komputerowych, takich jak edytory tekstu, narzędzia DTP czy oprogramowanie do tłumaczenia wspomaganego komputerowo (CAT).
Znajomość oprogramowania CAT:
Współcześni tłumacze często korzystają z narzędzi CAT, które ułatwiają i przyspieszają pracę. Umiejętność korzystania z takiego oprogramowania, jak Trados czy memoQ, jest często wymagana w zawodzie tłumacza.
Tłumaczenie tekstów kreatywnych
Tłumaczenie tekstów literackich, poezji czy piosenek wymaga nie tylko doskonałej znajomości obu języków, ale także wyczucia artystycznego i kreatywności. Tłumacz musi umieć oddać piękno oryginalnego tekstu, jednocześnie zachowując jego treść i emocje.
Przekład kulturowy
Tłumacz musi być zdolny do przekładania kulturowego, czyli dostosowywania tekstu tak, aby był zrozumiały i akceptowalny dla odbiorców docelowych. Może to obejmować zmiany w przykładach, metaforach czy odniesieniach kulturowych.
Umiejętność pracy w zespole
Tłumacze często współpracują z innymi specjalistami, takimi jak redaktorzy, korektorzy czy inni tłumacze. Umiejętność pracy w zespole oraz efektywna komunikacja z innymi członkami grupy jest ważna dla osiągnięcia optymalnych rezultatów.
Zarządzanie czasem i organizacja pracy
Tłumacz musi być w stanie zarządzać swoim czasem i organizować pracę tak, aby terminowo realizować zlecenia. Wymaga to umiejętności planowania, priorytetyzacji zadań i motywacji do pracy.
Wiedza na temat etyki zawodowej
Tłumacz powinien znać i przestrzegać zasad etyki zawodowej, takich jak zachowanie poufności informacji, rzetelność w pracy oraz uczciwość wobec klientów i współpracowników. Poszanowanie tych zasad buduje zaufanie i profesjonalizm w branży tłumaczeniowej.
Umiejętność uczenia się i rozwoju zawodowego
Tłumacz powinien być otwarty na rozwój zawodowy i ciągłe doskonalenie swoich umiejętności. Uczestnictwo w szkoleniach, warsztatach czy konferencjach branżowych pozwala na zdobywanie nowych kompetencji i utrzymanie bieżącej wiedzy na temat zmian w językach, technologii oraz trendów w tłumaczeniach.
Wielu klientów zaczynało od tłumaczenia własnych projektów samodzielnie, zanim się poznaliśmy.
Jeżeli nie masz czasu nabywać wszystkich powyższych umiejętności, samodzielne tłumaczenie może okazać się nieefektywne: na pewno nie będzie dla Firmy ani lepsze, ani tańsze, ani bardziej przyjemne niż nawiązanie profesjonalnej współpracy z Pozeną.
Wyceń projekt i przekonaj się osobiście.
Bardzo cieszymy się z codziennych życzliwych komentarzy klientów. Potwierdzają one naszą formułę i jak nic innego zachęcają do nieustannego rozwoju, nauki i starań.
Jesteśmy też bardzo dumni, kiedy codzienna praca owocuje prestiżowymi wyróżnieniami światowej klasy. Taką nagrodę otrzymaliśmy niedawno podczas dorocznej gali Association of Translation Companies, jednej z najbardziej prestiżowych organizacji branży językowej na Ziemi. Bardzo dziękujemy!