Język bośniacki - fakty i ciekawostki
Język bośniacki jest językiem ojczystym dla ok. 3 mln. ludzi (ok. 0,05% mieszkańców globu) i plasuje się poza pierwszą setką najczęściej stosowanych języków na świecie pod względem liczby rodzimych użytkowników.
Bosanski jest językiem urzędowym w Bośni i Hercegowinie (wraz z serbskim i chorwackim). Ponadto uznawany jest jako język mniejszości narodowych w Serbii, Czarnogórze, Macedonii i Chorwacji.
Bośniacki należy do grupy języków słowiańskich, a konkretnie do podgrupy południowosłowiańskiej. Uznawany jest za jedną z czterech odmian policentrycznego języka serbsko-chorwackiego. Jego historia jest zatem zbieżna z rozwojem języków serbskiego, chorwackiego i czarnogórskiego.
Wariant bośniacki w obrębie języka serbsko-chorwackiego został wyodrębniony przez językoznawców dopiero w latach 70. XX w. W r. 1995 bośniacki uzyskał status języka narodowego (od tego czasu obowiązuje nazwa język bośniacki). Dopiero w tym okresie nastąpił proces standaryzacji i kodyfikacji tego języka.
Język bośniacki zapisywany jest zwyczajowo alfabetem łacińskim. Istnieje alternatywny zapis cyrylicą, ale w praktyce jest bardzo rzadko stosowany (głównie przez bośniackich Serbów).
Bośniacki wykazuje wiele podobieństw do języków obowiązujących w innych państwach byłej Jugosławii, tj. do serbskiego, chorwackiego i czarnogórskiego (użytkownicy tych czterech języków ze względu na ich wzajemną zrozumiałość komunikują się ze sobą bez większych problemów).
Podobnie jak inne języki słowiańskie bośniacki jest językiem o bardzo rozbudowanej fleksji. Rzeczowniki i przymiotniki odmieniają się przez siedem przypadków i dwie liczby. Istnieją też trzy rodzaje gramatyczne. Język bośniacki charakteryzuje się bogatą fleksją i skomplikowaną gramatyką. Posiada wiele form czasowników, przypadków i rodzajów. Język ten jest również bogaty w słownictwo związane z kulturą i historią Bośni i Hercegowiny.
Interesującą cechą słownictwa bośniackiego jest występowanie nazw miesięcy, które wywodzą się z łaciny (podobnie jak w języku serbskim, a w przeciwieństwie do języka chorwackiego, w którym nazwy miesięcy są pochodzenia słowiańskiego).
W zestawieniu z językami serbskim i chorwackim inną cechą charakterystyczną bośniackiego jest występowanie dużej liczby orientalizmów, tj. zapożyczeń z języków arabskiego, perskiego oraz osmańskiego tureckiego. Ma to niewątpliwie związek z faktem, że mieszkańcy Bośni to w dużej mierze wyznawcy Islamu.
W bośniackim występują trudne do wymówienia zbitki spółgłoskowe. Niemałym wyzwaniem może się stać prawidłowe wymówienie takich słów jak: stvrdnuti (pol. utwardzać) czy smrtno (pol. śmiertelnie).
Język bośniacki jest nieodłączną częścią kultury Bośni i Hercegowiny. W literaturze i poezji bośniackiej język ten pełni kluczową rolę, a wiele dzieł sztuki i filmów jest produkowanych w tym języku. Język bośniacki jest również ważnym narzędziem w komunikacji międzyludzkiej i biznesowej w kraju, a jego znajomość jest niezbędna dla tych, którzy chcą zrozumieć i zintegrować się z kulturą Bośni i Hercegowiny.
.svg "POZENA Centrum Językowe")
